Η οικογένεια του βουλευτή Κυθήρων Στυλιανού Κασιμάτη

Μια από τις οικογένειες που σημάδεψαν την ιστορία των Κυθήρων ήταν η οικογένεια Κασιμάτη, ένας κλάδος της πολύκλαδης οικογένειας, που σύμφωνα με τις απογραφές και τα ληξιαρχικά βιβλία του Αρχείου μας, τα μέλη της ήταν εγκατεστημένοι στο Κάστρο, στην ενορία του Παντοκράτορα, αλλά και στη Χώρα στην ενορία του Εσταυρωμένου και του αγίου Γεωργίου των Λομπάρδων  από τα τέλη του 17ου μέχρι και το 19ο αι.

Ο γενάρχης της οικογένειας, Ιούλιος Κασιμάτης ζούσε στο Κάστρο το δεύτερο μισό του 17ου αι. και είχε σχέσεις με όλη την πνευματική, πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του τόπου, όπως φαίνεται από τα συνοικέσια και τις κουμπαριές με Βενετούς Προνοητές, γουβερναδόρους, αξιωματούχους  και άλλους διαπρεπείς της εποχής. Δύο από τα παιδιά του Ιουλίου, ο Φρατζέσκος και ο Νικόλαος, πέθαναν σε επιδημία ευλογιάς το 1697. Ο  Τζώρτζης ήταν κριτής και παντρεύτηκε την Καλή Λεβουνοπούλα. Ο Δημήτριος, του οποίου οι απόγονοι φθάνουν μέχρι τις μέρες μας, παντρεύτηκε την Αυρηλία Καλούτση- Μαχαιριώτη, με την οποία απέκτησε 3 κόρες και 4 γιούς. Ο μεγαλύτερος γιος, ο Εμμανουήλ, έγινε ραγγιονάτος, αρχιλογιστής, μεγάλο αξίωμα επί Ενετοκρατίας, που ισοδυναμούσε με το αξίωμα του Υπουργού Οικονομικών. Ο Εμμανουήλ παντρεύτηκε την Αικατερίνη Βενεροπούλα, κόρη του Δομήνικου Βενέρη, από την οικογένεια των πανίσχυρων φεουδαρχών, με την οποία απέκτησε δύο κόρες. Η μία εξ αυτών, η Ελισάβετ, παντρεύτηκε το ντοτόρ Μανόλο, γιο του ιατροφιλόσοφου Γεωργίου Μόρμορη. Ο δεύτερος γιος, ο Βαλέριος, πήρε το όνομά του νονού του, του Βενετού Προνοητή Βαλέριου Ατλέμη το 1722. Έλαβε κι αυτός το αξίωμα του ραγγιονάτου και παντρεύτηκε τη Τζαννέτα Σαλαμοπούλα, κόρη του Τζάν-Μάρκο Σαλαμόν, που έζησε στα Κύθηρα και ήταν αδελφός του πάππου του εθνικού μας ποιητή, Διονυσίου Σολωμού. Ο Βαλέριος, για τον οποίο ο χρονικογράφος Γρηγόριος, ιερομόναχος, Λογοθέτης γράφει, ότι έκανε πολλές αδικίες εις τους κατοίκους, απέκτησε 3 κόρες, την Αυρηλία- Δρακούλα, τη Ρεγγίνα και την Αικατερίνη. Η Δρακούλα παντρεύτηκε το ντετορή Εμμανουήλ Στάη, η Ρεγγίνα το ντοτορ Ιωάννη Μαχαιριώτη και η Αικατερίνη το Τζαννέτο Κλάδο. Από τους τρεις γαμβρούς, ο Στάης και ο Μαχαιριώτης έπεσαν θύματα του σφαγιασμού των αρχόντων στο Κάστρο το 1800. Ο τρίτος γιος του Δημητρίου ήταν ο επίσκοπος Κυθήρων Γρηγόριος Κασιμάτης, ο οποίος αρχιεράτευσε το διάστημα 1771-1776 και είναι θαμμένος στον Παντοκράτορα στο Κάστρο, όπως και άλλα μέλη της οικογενείας του. Η σωζόμενη μαρμάρινη επιτύμβια  πλάκα γράφει «ΕΝΘ’ Ο ΚΙΘΗΡΩΝ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΑCΙΜΑΤΥΣ ΕΕΥΔΕΙ. ΠΕΝΤ’  ΕΤΕΩΝ ΠΟΙΜΗΝ, ΠΕΝΤΕ ΔΕΚΑ ΘΝΗΤΟΣ…….» Δηλ. «εδώ κοιμάται ο επίσκοπος Κυθήρων Γρηγόριος Κασιμάτης, ηλικίας 50 ετών και ποιμενάρχης 5 ετών» Ο τέταρτος γιος, από τον οποίο συνεχίστηκε η οικογένεια, ήταν ο Ιούλιος, που παντρεύτηκε τη Μαριετούσα και απέκτησαν 10 παιδιά. Τα δύο εξ αυτών, ο Τζαννέτος και ο Παναγιωτάκης, έπεσαν θύματα της λαϊκής αγανάκτησης στο πανηγύρι του αγίου Θεοδώρου στις 12 Μαϊου 1799 και ελιθοβολήθησαν, διότι κατά το χρονικογράφο Λογοθέτη «ήτον και οι δύο σκανδάλων πολλών αίτιοι εις τους χωρικούς» Ο Τζαννέτος είχε παντρευτεί τη Δεσποινούλα Κασιμάτη και απέκτησε 4 παιδιά. Ο Παναγιωτάκης είχε παντρευτεί την Κατίνα Νταντονιοπούλα, με την οποία απέκτησε 5 παιδιά. Ένα εξ αυτών, ο Ιούλιος, ήταν ο πανίσχυρος Διευθυντής της Εκτελεστικής Αστυνομίας επί Αγγλοκρατίας. Το όνομά του αναγράφεται στην εντοιχισμένη αναμνηστική πλάκα στο αλληλοδιδακτικό σχολείο της Μηλαπιδέας, διότι ο ίδιος είχε παραχωρήσει το οικόπεδο. Ως φαίνεται από διαθήκες, η οικογένεια είχε περιουσία στην περιοχή της Μηλαπιδέας. Ο Ιούλιος παντρεύτηκε τη Μαριέτα και απέκτησε 3 παιδιά. Το πρώτο, ο Στυλιανός, σπούδασε νομικά και άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου για ένα διάστημα στη Σύρο, όπως και άλλοι Κυθήριοι. Κατόπιν διορίστηκε δικαστής. Στη συνέχεια επολιτεύθη και εξελέγη βουλευτής Κυθήρων κατά το 1874-75, 1879- 81 και 1881-1885, ενώ διετέλεσε για πολύ μικρό χρονικό διάστημα, το 1875, πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, σε μια ταραγμένη περίοδο. Παράλληλα ασχολήθηκε με μελέτες και μεταφράσεις. Ιδιόρρυθμη προσωπικότητα με παράξενες θεωρίες,  ήταν γνωστός τύπος της παλιάς Αθήνας, που έμεινε στην ιστορία με την προσωνυμία «νοόμετρον» διότι είχε προτείνει να μετράται η νοημοσύνη, όσων ήθελαν να ασχοληθούν με την πολιτική. Επανειλημμένα έγινε στόχος της σάτιρας του Ροϊδη και του Θέμου Άννινου στον «Ασμοδαίο» αλλά και του Σουρή στο «Ρωμιό» Στον Τύπο της εποχής υπάρχουν πολλά σκίτσα του. Ο τάφος του είναι στον άγιο Σπυρίδωνα στο Καψάλι. Το δεύτερο παιδί, ο Ερρίκος, υπηρέτησε ως δάσκαλος στη Χίο. Το τρίτο, η Λουίζα, παντρεύτηκε το δικηγόρο, ριζοσπάστη-αγωνιστή για την Ένωση, Τζώρτζη Μόρμορη, της γνωστής οικογένειας, εγγονό του ιατροφιλόσοφου, ποιητή Γεωργίου Μόρμορη. Η Λουίζα προικίστηκε με ένα ωραίο αρχοντικό της οικογενείας Κασιμάτη στο Καψάλι, το οποίο κατεστράφη κατά την περίοδο του πολέμου από τα στρατεύματα κατοχής. Στη θέση του παλιού αρχοντικού χτίστηκαν καινούρια σπίτια από τους κληρονόμους της οικογενείας Μόρμορη.

Advertisement

ΠΗΓΕΣ

Ληξιαρχικά Παντοκράτορα στο Κάστρο, Εσταυρωμένου στην Επισκοπή 
και αγίου Γεωργίου των Λομπάρδων.

Απογραφές 18ου και 19ου αι.

Χρονικά ιερομονάχου Γρηγορίου Λογοθέτη.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη έκδοση Φ.270 – Ιούνιος 2012