Γιατί το λέμε έτσι;

ΦΕΓΓΑΡΟΚΑΫΜΕΝΗ ή ΦΕΓΓΑΡΟΚΑΜΜΕΝΗ: Μικροτοπωνύμιο στο Λειβάδι, το οποίο είναι από τα πλέον παράδοξα τοπωνύμια σε όλο το νησί. Βρίσκεται Α του λόφου Κορσόρα, Δ του οικισμού του Άνω Λειβαδίου και δεν είναι γνωστό από πού έλαβε αυτή την παράξενη και συνάμα ποιητική ονομασία. Αν σωστή γραφή είναι η δεύτερη (η πρώτη εκδοχή πάντως έχει παραδοθεί σε μας, αλλά η προφορική αναφορά δεν δίνει ασφάλεια για την προφορά, καίτοι δεν αποκλείεται να πρόκειται για την ίδια λέξη με την ίδια με τη δεύτερη γραφή έννοια) ίσως να έχει σχέση με το γεγονός ότι σε αυτήν την πλευρά του λόφου πέφτει ο φωτισμός από το γεμάτο φεγγάρι σε κάποιες εποχές. Η πρώτη και κύρια εκδοχή ίσως έχει σχέση με αναφορά σε θηλυκό παρωνύμιο, που χάθηκε, αν και δεν προτάσσεται το προσδιοριστικό «στης», όπως συνηθίζεται σε παρόμοιες περιπτώσεις.

ΒΙΖΙΡΗΣ: Παρωνύμιο κλάδου της οικογενείας Στάθη, το οποίο παρουσιάζεται στα Σταθιάνικα από το 18^ο αι. χωρίς να αποκλείεται να είναι παλαιότερο. Αργότερα ο κλάδος αυτός μετακινείται στο Κεραμουτό, σήμερα δε νομίζουμε ότι δεν έχει κανένα κλάδο που να χρησιμοποιεί ακόμη το παρωνύμιο, το οποίο βέβαια έχει την προέλευσή του στο γνωστό αξίωμα των Οθωμανών  Βεζύρης (=ανώτατος αξιωματούχος, υπουργός), η προέλευση όμως της λέξης είναι Περσική.

Advertisement

ΕΥΓΕΝΙΚΟΣ: Παρωνύμιο κλάδου της οικογένειας Κορωναίου από τον Καραβά. Το παρωνύμιο είναι μητρωνυμικό, όπως το Πιπέρης και εδώ προέρχεται από το γυναικείο βαφτιστικό Ευγενικώ και ο λόγος της απόδοσής του σε παρωνύμιο είναι η κυρίαρχη θέση της γυναίκας στη συγκεκριμένη οικογένεια, στην οποία δόθηκε το παρωνύμιο.

ΚΑΒΑΡΝΤΙΝΟΣ: Παρωνύμιο ενός κλάδου της οικογένειας Κρίθαρη από τον Καραβά, το οποίο είναι γνωστό στην οικογένεια αυτήν τουλάχιστον για τρεις γενιές. Η οικογενειακή παράδοση αναφέρει ότι το παρωνύμιο προέρχεται από τοπική παραφθορά της λέξης καπαρντίνα, επειδή ο πρώτος που έλαβε το παρωνύμιο συνήθιζε να φοράει μία φαρδιά καπαρντίνα. Το φαινόμενο να δίνουν παρωνύμια από ρούχα είναι συνηθισμένο στα Κύθηρα (πρβλ. π.χ. το παρωνύμιο Κλακ, από το καπέλο, που έφερε ένας Σάμιος στο Λειβάδι.

ΚΟΡΑΚΑΣ/ΚΟΡΑΚΑΚΙ: Παρωνύμιο κλάδου της οικογένειας Σάμιος από τα Αλοϊζιάνικα και τα Φριλιγκιάνικα. Προέρχεται από τον τόπο κατοίκησης, τα Αλοϊζιάνικα, τα οποία ονομάζονται και Κορακοφωλέα εξ αιτίας της μόνιμης παρουσίας κοράκων εκεί στο παρελθόν. Εξ αυτού και οι κάτοικοι Κοράκοι. Το παρωνύμιο είναι γνωστό τουλάχιστον από το 19^ο αι. και υπάρχουν ακόμη κλάδοι με αυτό, ειδικά στο εξωτερικό, οι οποίοι όμως έχουν λάβει και …νέα παρωνύμια, έτσι ώστε να χάνεται σιγά-σιγά. Είναι γνωστή η περίπτωση του υποψήφιου και βουλευτή αργότερα Θ. Αλοΐζου (Σάμιου) ο οποίος στις εκλογές της 24^ης Μαρτίου 1868 καθοδήγησε τον Σπ. Μασσέλο να ρίξει ένα δαχτυλίδι στην κάλπη του Ριζοσπάστη Δημ. Ραπτάκη για να ακυρωθούν οι εκλογές, όπως και έγινε, κερδίζοντας αυτός τις επαναληπτικές. (Τότε ψήφιζαν με σφαιρίδια σε 2 κάλπες για κάθε υποψήφιο και οι ψηφοφόροι έριχναν στη μία μαύρα σφαιρίδια και στην άλλη λευκά. Ανάλογα πόσα ήταν τα περισσότερα εξελέγετο ή έχανε ο υποψήφιος). Σε ένα χρόνο ξαναέγιναν εκλογές και τότε κέρδισε ο Ραπτάκης, όμως στις ρίμες της εποχής όλες οι σατιρικές αναφορές στον Αλοΐζο ήταν κόρακας και κορακάκι. (Βλ. Κυθηραϊκά Τετράδια, 1998, σελ. 46, 47)

ΣΥΚΟΦΑΟΣ: Παρωνύμιο κλάδου της οικογένειας Κασιμάτη από τα Φράτσια. Δεν γνωρίζουμε ποία εποχή ξεκίνησε να ακούγεται το παρωνύμιο αυτό, το οποίο προέρχεται από το γνωστό αποδημητικό πουλί. Ίσως να έχει σχέση με το κυνήγι του, το χρώμα του ή άλλα χαρακτηριστικά του. Ο κλάδος αυτός υπάρχει και σήμερα.

ΜΕΛΙΣΣΟΦΑΟΣ: Παρωνύμιο κλάδου της οικογενείας Κορωναίου από τον Καραβά. Και αυτό το παρωνύμιο έχει σχέση με το ομώνυμο  αποδημητικό πουλί και ισχύουν τα ίδια με το προηγούμενο, όσον αφορά την προέλευσή του. Το παρωνύμιο αυτό υπάρχει επίσης και σήμερα.

ΤΣΙΚΝΩΜΕΝΟΣ: Παρωνύμιο κλάδου της οικογένειας Λουράντου από τα Καλησπεριάνικα, ο οποίος υπάρχει μέχρι τις μέρες μας. Αναφέρεται από το παρωνύμιο αυτό και τοπωνύμιο