Ναοί των Κυθήρων: Άγιος Νικόλαος στο Μουδάρι

Μια και «φθάσαμε» και στην περιοχή αυτήν στο προηγούμενο φύλλο μας ας δούμε και έναν άλλο ναό της περιοχής, ο οποίος φαίνεται να είναι «συνομήλικος» με την Παναγία Δέσποινα και τον Άγιο Προκόπιο, δηλαδή η αρχική τους κατασκευή να ανάγεται στις αρχές του 14^ου αι. Όπως είχαμε εξηγήσει στο προηγούμενο και αναλύουμε διεξοδικά με επιχειρήματα στο βιβλίο μας ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ, οι ναοί αυτοί πρέπει να προϋπήρχαν της αναφοράς του Ενετού Προβλεπτή G. Demezo που αντέγραψε στα τέλη του 17^ου αι. την αρχική διανομή των Βενιέρων, που ανάγεται, όπως είναι γνωστό στο 1310.

Σε αυτήν αναφέρονται όρια περιοχών του κλήρου Γαβρηλιανά, ανάμεσα στα οποία αναφέρεται και μία περιοχή με την ονομασία «Άγιος Νικόλαος Μουδάρι». Είναι σαφέστατο ότι αναφέρεται στο Μουδάρι (από το αμμουδάρι=παραλία με άμμο) από το οποίο ξεκινά η αναγραφή των ορίων της περιοχής και η αναφορά ως San Nicolo de Mudari δείχνει ότι την εποχή της διανομής υπάρχει ναός του Αγίου Νικολάου, ασφαλώς όχι ο ίδιος που βλέπουμε σήμερα. Η περιοχή αυτή έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον, καθώς απλώνεται σε τεράστια έκταση στα Δυτικά των Κυθήρων, όπως προκύπτει από τα τοπωνύμια, πολλά από τα οποία είναι ίδια και σήμερα. Μάλιστα τα ακραία όρια είναι ναοί. Ο Άγιος Νικόλαος στο Μουδάρι και ο Άγιος Θεόδωρος Καψέας στα Δ της Σκληρής απέναντι από τους Αρέους και κοντά στον παλαιό δρόμο Αβλέμονας-Μητάτα-Αγ. Βαρβάρα-Μυλοπόταμος.

Advertisement

Για την ιστορία αναφέρουμε όλα τα αναγραφόμενα όρια και θα ήταν ευχής έργον αν κάποιος γνώριζε και υπεδείκνυε αυτά που είναι άγνωστα (αναφέρονται με έντονα γράμματα). Έχουμε, λοιπόν. Στενός Κάμπος-Βαρυγόνατα-(στου) Πελεγρίνου-Πενταγιοί-Συκαμινέα-Φακιράδες-Σταυρός στη Σκληρή-Άγιος Θεόδωρος Καψέας. Φαίνεται μάλιστα ότι στη Σκληρή υπήρχε κάποιος σταυρός, που ήταν γνωστός σε όλους και για το λόγο αυτόν αναφέρεται ως χαρακτηριστικό όριο. Η Σκληρή πάντως διατηρεί την ίδια ονομασία και σήμερα.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2022