Η Μαντούλα

Να σου πω…αφού κι οι παπάδες τις παραδεχόντουσαν τις περισσότερες μαντουλίες και τις γητείες, πολλές φορές και τα ξόρκια με τον απήγανο και με το κλαδί από κυδωνέα, για είντα να μην τα παραδεχτώ εγώ, ο απλός λαϊκός ή ελόγου της , η Πολυξένη, η Μαντούλα, Θεός και διάολος σχωρέστης. Αυτή γητέματα για το μάτι και για το κριθαράκι στο τσίνουρο, από αλοιφές για τσοι αγιαθόνους και για την ποδάγρα, μέχρι που να διαβάζει είντα λένε οι σκλόπες τσι νύχτες  κι είντα θα συμβεί ανέ δεις στον ύπνο σου ότι σου πέφτει το δόντι.

Εμείς τα παιδία τηνε τρέμαμε, (ανέ θαρρείς κι οι μεγάλοι τα ίδια), αφού τις πιο πολλές φορές οι μαντουλιές της επί κακού ήτανε.

-Πού είσαι Φωτεινή, ώχω καημένη δεν τονε βλέπω καλά τον πατέρα σου. Την άκουσες τη σκλόπα που έκλαιγε το βράδυ απάνω στο δώμα σας;

Σε τρεις μέρες τσίτακο ο γέρος. Ήτανε να μην τηνε φοβάσαι; Μερικοί τηνε βλαστημούσανε κιόλας.

-Το ΄πε η γρουσούζα κι ευτύς εγίνει. Είναι να μην σε βάλει στη γλώσσα της.

Αλλά η Πολυξένη, η Μαντούλα, φαίνεται πως είχε πιο πολύ μυαλό απ’’ όλους, γι’’ αυτό τα κατάφερνε καλά. Δεν έφταιγε η γρουσούζα η γλώσσα της. Το μυαλό της το ανοιχτό έβλεπε πιο μακρυά. Είχε πάει ένα απόγευμα η Ανεζίνα να της πει τον καφέ.

-Ωχω είντα βλέπω!

-Κακό;

-Φτερά και πούπουλα σωρός, ενταέ παδά. Κι ένα θερίο,… εντοέ παδά, πίνει αίμα και φουσκώνει.

-Μερτιδιώτισσά μου!!!

-Μη κάνεις μπρε ετσά. Η ζουρίδα είναι και θα στι φάει κακομοίρα μου τσι κότες.

Ανάθεμα κι έβλεπε τίοτα στον καφέ η Πολυξένη. Το λέστεκο έβλεπε, που ήτανε ξέφραγο. Σε τρία τέρμινα, τρείς μέρες δηλαδή, ξεκληρίστηκε το κοτέτσι της Ανεζίνας. Κι ελόγου της, αντί να πάρει ένα δοκάρι και να σπάσει την κεφάλα της που δεν επήγε να βάλει ποροφράγματα ή να δέσει το σκύλο εκειά κοντά, έκλαιγε τη μοίρα της και τα έβανε και με την Πολυξένη, που “είντα ήθελε και τόπε”.

Η Μαντούλα, που λέτε, έκανε όμως και καλά με τσι μαντουλίες της. Γιατροσόφια να πούμε, κομπογιαννίτικα.

Μία φορά τ’’ αυτί τση γρια-Καλλιοπάρας το’ χε πάρει η χάμαρη. Την επόνιε πολλές μέρες, έβγανε και ζουλάμπιο τελευταία. Κόντευε να κουφαθεί.  Γιατρός, και να’ ‘θελε να πάει, δεν υπήρχε. Υπήρχε όμως η Πολυξένη. Μια και δυο, εκίνησε ν’’ αναγυρέψει τις υπηρεσίες της.

-Κάτσε χάμω και σε ένα κουάτρο θα σε κάμω περδίκι. Θα σου βάλω κεροπάνι, θα το κάψομε και σ’’ ένα τέταρτο θα σου’ ‘χει περάσει ο πόνος.

Το κεροπάνι ήτανε ένα κομμάτι τσεμπέρι που το εβούτας σε λιωμένο κερί, το άφηνες κι εκρύωνε κι απέ το ετύλιγες σαν χωνί, έχωνες την γωνία του στ’’ αυτί του αρρώστου κι απέ άναβες φωτιά στην απάνω μερέα του .Ο καπνός κι η κάιλα μπαίνανε μέσα στο αυτί και το κάνανε καλά.

Αυτό πήγε να κάμει και η Πολυξένη, αλλά η γρια-Καλιοπάρα ήτανε χεζού. Μόλις είδε τη φωτία αρχίνιξε και τριζοκουκουνιότανε απάνω στην καρέκλα της. Η Πολυξένη εκράτειε το χωνί κι ορμήνευε τη γραία:

-Μην κουνιέσαι θεία.

Αλλά η θεία κουνιότανε. Μία δόση που πέταξε ένα αποκαΐδι κι έπεσε στο χέρι της κουνήθηκε πολύ. Αντριτσίνιξε, τραβήχτηκε και το αναμμένο χωνί ξέφυγε από τα χέρια της Πολυξένης, κρεμάστηκε από το τ’’ αυτί τση γραίας, μπουρλότο πήρανε τα μαλλία της. Του βάραινε με τα χέρια να φύγει από πάνω της κι εκείνο ξεκόλλησε από τ’’ αυτί κι έπεσε στη ποδέα της. Ώσπου να φέρει την κουβέρτα η Πολυξένη να την σκεπάσει για να σβήσει, σε δώδεκα σημεία είχε καεί. Αντί να τση περάσει ο πόνος σ’’ ένα τέταρτο, σαράντα άλλοι πόνοι την είχανε βρει. Αντί για περδίκι, την είχε κάμει ορδύκι (ψητό).Εβόγκα και καταριότανε.

-Που να σου βγούνε τα μάτια Μαντούλα, ψητή με έκανες, ξαπόστα, το ξέρω γω, που να σου βγούνε τα μάτια, Μαντούλα.

Πού να της εξηγήσει η Πολυξένη πως δεν το’ καμε ξαπόστα κι ανέ καθότανε ήσυχη, τίοτα δεν θα είχε συμβεί.

Οι κατάρες τση γραίας πάντως δεν επιάσανε. Το κακό όμως το έπαθε από άνδρα. Το Μιχαλιό. Αυτός πενηνταπεντάρης πάνω-κάτω, είχε πρόβλημα σαν όλους τους άνδρες σ’’ αυτή την ηλικία. Η Μαντούλα ήξερε κι απ’’ αυτά κι ελόγου του πήγε μυστικά να τηνε συμβουλευτεί. Αλλά ετούτη τονε γλυκοκύτταζε κι αυτός εξάνοιγε αλλού.

-Δεν είναι τίοτα Μιχάλη. Θα πάρεις μία ασκέλλα, θα τηνε κόψεις στη μέση και μετά θα τριφτείς καλά-καλά. Δεν θα σε αναγνωρίσει μετά η κυρά σου.  Ώχω είντα έχει να τραβήξει η κακομοίρα! Χι, χω, χω, έσκασε στα γέλια ελόγου της, εγέλα κι ο Μιχάλης καταχαρούμενος.

Αλλά σε καμμία ώρα έκλαιγε. Κι η Μιχαλού πραγματικά δεν τον αναγνώριζε. Πρίστηκε κακού λογού και τον είχε πιάσει και μια φαγούρα…, να κοπεί επάαινε! Κατάλαβε πως του την έκαμε ξαπόστα και της τηνε φύλαε.

Όταν ανέβηκε λοιπόν μια βολά στην Αθήνα, ηύρε ένανε που επούλιε κάτι σφυριχτράκια για τα παιδιά, που εκάνανε τις φωνές πουλιών.

-Σκλόπα έχεις;

-Τ’’ είναι αυτό.

Του ‘ δωσε με τα πολλά να καταλάβει και πραγματικά είχε. Γκιώνης. Το πήρε το σφυριχτράκι ο Μιχαλιός κι η πρώτη δουλειά μόλις εγύρισε στο χωρίο ήτανε ν’’ ανεβεί τρείς η ώρα τη νύχτα στο δώμα της Μαντούλας και ν’’ αρχινίξει το σκλαϊτό.

-Κλου, κλου και ξανά κλου, μέχρι τα ξημερώματα επολέμα. Η Πολυξένη δεν έκλεισε μάτι.

-Ωχ, ανάθεντά το, για μένα κράζει το βρωμοπούλι. Μονάχη μου βλέπεις μένω, δεν μπορεί να’’ ναι για κανένα άλλονε.

Έπεσε του πεθαμού στο κρεββάτι. Μία βδομάδα δεν ασηκωνότανε καθόλου, δεν έτρωε, δεν έπινε, παραλίγο να βγεί αληθινό το σφυριχτράκι του Μιχαλιού. Ευτυχώς τηνε παρακολουθούσε αυτός και σαν είδε κι απόειδε επήγε ένα απόγευμα, τάχατες να της συμπαρασταθεί, αλλά εκειά που της συμπαραστεκότανε έβγαλε το εργαλείο κι αρχίνιξε.

-Κλου, κλου και ξανα κλου.

Είχ’’ ένα μπουκάλι δίπλα της η Πολυξένη. Το βούτηξε και το έφερε σε απότομη επαφή με την κεφάλα του. Να μάθει.

-Βρε άτιμε, πώς τηνε πάτησα ετσά; Παρά λίγο να χάσω τη ζωή μου.

-Κι εγώ παρά λίγο να χάσω τα…, ξέρεις εσύ είντα.

Η Πολυξένη έζησε άλλα εικοσιέξι χρόνια από τότε και πέρασε αυτή καλά κι εμείς χειρότερα, γιατί όσο εγέρνα τόσο πιο φοβερά πράμματα προέβλεπε, τόσο χειρότερες μαντουλίες έκανε.

Η Μαντούλα!!Τόσα χρόνια πεθαμένη κι εγώ, μα το Θεό, ακόμα τηνε φοβάμε. Θέλεις να σηκωθεί καμμία ώρα από τον τάφο; Με τόσα που ήξερε αυτή… μην το’’ χετε για παράξενο.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ 76, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1994 ΤΗΣ ΕΝΤΥΠΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ