ΠΕΤΡΟΣ ΛΕΒΟΥΝΗΣ. Άλλος ένας Κυθήριος που διαπρέπει στο εξωτερικό.

Ο Δρ. Πέτρος Λεβούνης, είναι γιός του αείμνηστου Κυθήριου γιατρού Παναγιώτη Λεβούνη, που είχε γιατροπορέψει, πολλούς Κυθήριους. Γεννήθηκε στον Πειραιά, αλλά συνδέθηκε άρρηκτα με τα Κύθηρα, τόπο γέννησης του πατέρα του. Απλός, ευθύς, χαμογελαστός, αυθόρμητος,  ο Πρόεδρος Δρ. Λεβούνης, μοιάζει ίδιος με τον έφηβο που μαζί περνάγαμε τα καλοκαίρια μας,  «αλληλοψυχαναλυόμενοι» ίσως, κατά τον ελληνικό τρόπο της παροχής συμβουλών για κάθε «νόσο».

– Δρ Λεβούνη, πώς βρεθήκατε στην Αμερική και γιατί μείνατε;

«Φοιτούσα στο Κολλέγιο Αθηνών και ήταν αρκετά συνηθισμένο, οι απόφοιτοι να σπουδάζουν στην Αμερική. Έτσι κι εγώ πήγα στο Στάνφορντ. Πολλοί συμμαθητές μου γύρισαν στην Ελλάδα. Εγώ έμεινα, καθώς η ζωή μου εδώ είχε μπει σε μία ρότα. Έκανα σπουδές, ειδίκευση, μετα-ειδίκευση, έφτιαξα έναν κύκλο φίλων, συναδέλφων, «δέθηκα». Βέβαια έπαιξε ρόλο και το αντικείμενό μου,  που εδώ είχε μεγάλο ενδιαφέρον. Στη συνέχεια παντρεύτηκα και «κόλλησα» εδώ».

– Κατέχετε τη θέση του Αναπληρωτή Πρύτανη, στην Ιατρική Σχολή Rutgers New Jersey. Από κει, μέχρι την εκλογή σας, ήταν εύκολη υπόθεση; 

«Όχι, δεν ήταν πολύ εύκολη. Η ανάδειξη γίνεται σε δύο φάσεις. Στην πρώτη η Εταιρεία αναδεικνύει τον Σεπτέμβριο, 2 ή 3 υποψηφίους που πληρούν τις προϋποθέσεις σε επιστημονικά και διοικητικά προσόντα. Στη δεύτερη ανακοινώνει ονόματα, θέτοντάς τα σε διαδικασία ψηφοφορίας στην ολομέλεια. Εγώ νομίζω ότι το πρώτο κομμάτι, να συμπεριληφθείς στους προτεινόμενους, είναι πιο δύσκολο, καθώς είναι πολλοί οι υποψήφιοι. Από την πρώτη διαδικασία αναδειχτήκαμε δύο άτομα. Ακολούθησαν δημοσιεύσεις, συνεντεύξεις, και εκλογές.

-Ο μετανάστης φοιτητής, νυν Πρόεδρος, πόσες δυσκολίες θυμάται;

«Υπήρξαν κάποιες δυσκολίες, αλλά όχι ανυπέρβλητες. Ήρθα γνωρίζοντας πολύ καλά τη γλώσσα κι αυτό ήταν αβαντάζ. Όπως και το ότι τα Πανεπιστήμια που πήγα με προετοίμασαν πολύ καλά σε επίπεδο γνώσεων και διοικητικών δεξιοτήτων, απαραίτητων για τη σημερινή μου θέση.

-Πώς αντέδρασε ο πατέρας σας στην επιλογή της ψυχιατρικής;

«Ενθουσιάστηκε. Μου είπε: «Στην δική μου ειδικότητα, 80% των περιπτώσεων είναι καθημερινότητα και μόνο 20% έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Στην ψυχιατρική, 20% είναι καθημερινότητα και 80% έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον». Και είχε δίκιο.

-Πόσο αναγκαία είναι η ψυχιατρική στον άνθρωπο σήμερα;

«Ο κόσμος έχει αναγνωρίσει την αξία της Ψυχιατρικής, σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό και η πανδημία επιτάχυνε την αναγνώριση. Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι μια αντιστροφή προσφοράς-ζήτησης. Από κει που οι ψυχίατροι «κυνηγάγαμε» την κοινωνία να την πείσουμε ότι «τα ψυχιατρικά νοσήματα είναι σημαντικά και μην τα παραβλέπετε», ξαφνικά η κοινωνία να «κυνηγά» εμάς. Συνέχεια πλέον μας κάνουν ερωτήσεις για θέματα ψυχικής υγείας  δικαστές, εκπαιδευτικοί, πολιτικοί, δημοσιογράφοι. Και νομίζω ότι οι ψυχίατροι, βρεθήκαμε και λίγο προ εκπλήξεως και απροετοίμαστοι, γιατί δεν έχουμε αρκετούς ψυχιάτρους για να ανταποκριθούμε σ΄ αυτήν όλη τη ζήτηση και δεν έχουμε πολυμάθει να προσφέρουμε υπηρεσίες, έξω από το γραφείο. Εμείς έχουμε μάθει να έρχεται ο ασθενής και να προσπαθούμε με ψυχοθεραπεία, με φάρμακα ή συνδυασμό, να τον κάνουμε καλά. Τώρα πρέπει να δίνουμε συμβουλές σε περισσότερο κόσμο και πιο δημόσια».

-Ίσως γιατί τώρα, συναντούν το πρόβλημα διογκωμένο και καλούνται να πάρουν νέες θέσεις απέναντί του;

«Ακριβώς. Π.χ. στη δική μου ειδικότητα, που είναι οι εξαρτήσεις, έχουμε δει έναν άλλο τρόπο που οι δικαστές αντιμετωπίζουν τους εξαρτημένους. Πριν 10 χρόνια, όταν έκριναν κάποιον εθισμένο σε οπιούχα, τον έστελναν φυλακή. Τώρα τον στέλνουν σε ειδικά κέντρα.

– Κέντρα απεξάρτησης;

«Όχι ακριβώς. Εμείς δεν μιλάμε μόνο για κέντρα απεξάρτησης που βοηθούν να ξεπεράσεις τα σωματικά συμπτώματα της στέρησης, αλλά για δομές και τρόπους που θα σε βοηθήσουν στο πιο σημαντικό κομμάτι, στο τι θα κάνεις μετά για να μην ξαναπέσεις στα ναρκωτικά».

– Πώς διαμορφώνεται η εικόνα των εξαρτήσεων επί πανδημίας;

«Βλέπουμε να χωρίζεται ο κόσμος, κυρίως ανάλογα με την βαρύτητα της εξάρτησης. Γι αυτούς που έχουν την πιο ελαφριά μορφή, δηλαδή αλκοολισμό, είδαμε κάποια βελτίωση στα στοιχεία.  Στην πιο βαριά μορφή εξάρτησης, τα οπιούχα, δυστυχώς βλέπουμε πολλές περιπτώσεις ανθρώπων που πήγαιναν πολύ καλά με τη θεραπεία τους, να υποτροπιάζουν. Είδαμε περισσότερη χρήση, περισσότερες συνέπειες, βαρύτερες συνέπειες»

-Η έκρηξη ψηφιοποίησης, έκανε τη ζωή μας ευκολότερη, κι αυτό είναι το θετικό.  Το αρνητικό είναι ότι στο πεδίο των ανθρώπινων σχέσεων, δείχνει να ζούμε με εικονικούς φίλους, εικονικές ζωές, χαμένοι στο διαδίκτυο. Τι μέλει γενέσθαι;

«Νομίζω ότι η ελληνική έκφραση «θα δείξει», ταιριάζει απόλυτα εδώ. Γιατί δεν ξέρουμε ακόμα τι γίνεται. Έχεις απόλυτο δίκιο ότι έχουν αλλάξει οι φιλίες. Στη γενιά μου, το να έχεις εικονικούς φίλους είναι λίγο ανάθεμα. Από την άλλη, τα σημερινά παιδιά επικοινωνούν μέσω διαδικτύου με τους φίλους τους 24 ώρες το 24ωρο».

-Ναι, επικοινωνούν αλλά ζουν;

«Ως απάντηση θα σου πω πάλι «θα δείξει». Πάντως βρίσκω πολλά καλά σ’ αυτό τον τρόπο επαφής των νέων, οπωσδήποτε και μερικά αρνητικά.

-Πότε τα αρνητικά γίνονται περισσότερα από τα θετικά ;

« Αυτό ακριβώς είναι ερευνάμε εδώ. Αναζητάμε αυτή την γραμμή διαχωρισμού. Πότε αλλάζουν τα προτερήματα και περνάμε στα μειονεκτήματα και ίσως στην  εξάρτηση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι άνθρωποι που θα πάθουν εξάρτηση, είναι αρκετά λιγότεροι, απ’ ό,τι πιστεύει ο κόσμος.  Μπορεί να είναι 5%.

– Είναι «κρυφή» αυτή η εξάρτηση;

«Όχι. Υπάρχουν ορατές ενδείξεις.  Π.χ. αργείς στη δουλειά, δεν μαγειρεύεις, δεν παίρνεις τα παιδιά από το σχολείο, ή χάνεις χρήματα, ή αρχίζεις να γεμίζεις το σπίτι σου με άχρηστα πράγματα».

– Πανδημία και πόλεμος Ρωσίας Ουκρανίας. Δύσκολες καταστάσεις. Είναι εύκολο να τις διαχειριστούμε;

« Ότι έχει ανέβει το επίπεδο του στρες λόγω αυτών, είναι αναμφίβολο. Μερικοί άνθρωποι θα υποφέρουν από διανοητική διαταραχή μετατραυματικού στρες. Αυτοί χρειάζονται οπωσδήποτε  ψυχιατρική υποστήριξη και πιθανών φαρμακευτική αγωγή. Οι περισσότεροι όμως θα νοιώσουν μεγαλύτερο άγχος από το απρόβλεπτο της κατάστασης. Αυτοί δεν σημαίνει ότι πρέπει οπωσδήποτε να πάνε σε ψυχίατρο.

– Οι Έλληνες, δεν πάμε και πολύ εύκολα στον ψυχίατρο.

«Στην Ελλάδα έχουμε την υποστήριξη των φίλων. Το να μιλάς στον άλλον και εκείνος να μπαίνει στο πρόβλημά σου και να σου δίνει συμβουλές, είναι κάτι που βοηθάει στην αποφόρτιση. Ως  Έλληνα, μου αρέσει ότι εμπλεκόμαστε ο ένας με τον άλλο, αν και μερικές φορές ξεπερνάμε τα όρια. Είναι κάτι που βοηθάει τον κόσμο.

-Κλείνουμε με Κύθηρα. Τι κρατάτε από τα Κύθηρα στην καρδιά σας;

« Τι να πρωτοπώ βρε Κορίνα; Το μαγαζί του Τσαμπηρά, την Φιλαρμονική με τον πατέρα σου μαέστρο, που με είχε εντάξει στο δυναμικό, με μια μελόντικα στις περιφορές του Επιταφίου; Την κατάβαση του φαραγγιού της Κακιάς Λαγκάδας από Παλιόχωρα; Τα μαθήματα πιάνου με τον Χατζηνίκο;  Είναι πολλά.

---

Petros Levounis, MD, MA

Professor and Chair, Department of Psychiatry, and

Associate Dean for Professional Development, Rutgers New Jersey Medical School Chief of Service, University Hospital

---

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΜΑΪΟΥ 2022